ÖZBEKİSTAN
Özbekistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği
Adres: Sancak Mahallesi 549. sokak Çankaya / Ankara / TÜRKİYE
Telefon: 90 (312) 441 38 71
Faks: 90 (312) 441 38 71
E-mail: uzbekistanemb@gmail.com
ÖZBEKİSTAN’A GİRİŞ VİZELERİNİ ALMA KURALLARI
Yabancı uyruklu ve vatandaşlığı olmayan kişiler Özbekistan Cumhuriyeti yürürlükteki yasaları çerçevesinde ülkeye giriş yapabilir ve sadece ilgili ülkeye çıkış vizelerinin varlığı durumunda Özbekistan Cumhuriyeti arazisinden transit geçiş işlemini gerçekleştirebilir.
Yabancı uyruklu ve vatandaşlığı olmayan kişilerin vize işlemleri, Özbekistan Cumhuriyeti’nin yurtdışında vize anlaşmalarını sürdüren konsolosluk şubeleri ve diplomatik temsilcilikler tarafından gerçekleştirilir (Özbekistan Cumhuriyeti’nin Dışişleri Bakanlığı’nın kararı).
İş ve görev amaçlı ziyaretler için vize alımı
Özbekistan Cumhuriyeti’ni iş ve görev amacıyla ziyarete giderken vize alabilmek için, sizi davet eden kurumun (firma, şirket) vize alabilmeniz için Özbekistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı’na istek mektubu (dilekçe) ile başvuruda bulunması gerekmektedir. Dilekçenin incelenmesi akabinde, Özbekistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ilgili kararı Özbekistan Cumhuriyeti’nin Ankara Büyükelçiliği’ne veya İstanbul Başkonsolosluğu’na bildirir.
Turistik ziyaret amacı ile vize alımı
Turistik amaçla vize işlemlerinizi gerçekleştirebilmeniz için, sizi Özbekistan Cumhuriyeti’ne davet eden turizm şirketinin, Özbekistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı’na vize alabilmeniz için dilekçe ile başvuruda bulunması gerekmektedir. Dilekçenin incelenmesi akabinde, Özbekistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ilgili kararı Özbekistan Cumhuriyeti’nin Ankara Büyükelçiliği’ne veya İstanbul Başkonsolosluğu’na bildirir.
Özel ziyaret amacı ile vize alımı
Sizi ülkeye davet eden şahıs Özbekistan Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı’nın ikamet ettiği bölge üzere Vatandaşların giriş çıkış işlemleri düzenleme kurumundan davetiye düzenleyeceklerdir. Davetiye ilgiliye ulaştıktan sonra, davet eden şahıs davetiyenin aslı ile birlikte Özbekistan Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Konsolosluk Kurumunun Vize birimine başvuracaktır. Dilekçenin incelenmesi akabinde, Özbekistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ilgili kararı Özbekistan Cumhuriyeti’nin Ankara Büyükelçiliği’ne veya İstanbul Başkonsolosluğu’na bildirir.
Belirlenen düzene uygun olarak belgelerinin tesliminden itibaren, özel ve tüzel şahıslar tarafından İçişleri Bakanlığı’na sunulan dilekçeleri değerlendirme süresi 10 iş günüdür.
Vatansız ve yabancı uyruklu kişilerin vize alabilmeleri için Büyükelçilik ve Başkonsolosluk tarafından aşağıdaki belgeler talep edilmektedir:
- geçerlilik süresi vize süresinden en az 3 ay fazla olan yabancı uyruklu vatandaşların pasaportları veya vatansız kişilere ait belge ve onların suretleri;
- www.evisa.mfa.uz web sayfasında on-line olarak doldurulan vize başvuru formu, 1 nüsha;
- pasaport ebatlarında 1 adet renkli vesikalık resim.
Özbekistan Cumhuriyeti’nin konsolosluk birimlerinin veya diplomatik temsilciliklerinin bulunmadığı ülkelerden Özbekistan’a gelmeye niyetlenen yabancı uyruklu vatandaşlar veya vatandaşlığı olmayan şahıs, ülkeye giriş yaptıktan sonra, Özbekistan Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Uluslar arası “Taşkent” Havalimanı vize biriminde bu işlemi gerçekleştirebilirler. Bunun için, Özbekistan’da yerleşen ve davette bulunan özel veya tüzel şahıs, önceden gerekli şekilde Özbekistan Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı’na müracaatta bulunmalı, Konsolosluk kurumu vize biriminden aldığı onaylı davetiyeyi (mühürlettiği) davet ettiği şahsa göndermesi gerekecektir. Davet edilen şahıs uçak bileti alırken, giriş yaptığı ülkede pasaport kontrolünden geçerken onaylı davetiye yetkililere ibraz eder, ayrıca bu davetiyeye esasen Özbekistan Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Uluslar arası “Taşkent” Havalimanı vize biriminde vize alma işlemlerini gerçekleştirir.
Türkiye ve Özbekistan arasında diplomatik pasaport hamillerine 90 günlük vizesiz rejimi uygulanmaktadır.
YABANCILARIN ÖZBEKİSTAN’DA KALMA KURALLARI
Eğer Özbekistan’da ikamet süreniz 3 günden fazla ise, bu durumda bulunduğunuz bölgenin İçişleri makamlarınca oturma kayıt işlemlerinizi yaptırmanıza dikkat etmeniz gerekli olacaktır. Ve böylece pasaportunuza ilgili kayıt damgası basılmış olacaktır.
Aşağıdakileri dikkate almak önemlidir:
- eğer herhangi bir otelde konaklıyor iseniz, bu durumda otel yönetimi pasaport kayıt işlemlerinizle ilgili bizzat kendisi ilgilenecektir;
- eğer siz özel bir evde veya dairede konaklıyor iseniz, bu durumda ev veya daire sahibinin katkıları ile evin veya dairenin bulunduğu bölgenin emniyet organına müracaat ederek pasaport kayıt işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.
Pasaport kayıt işlemi harcı 20 ABD Doları ve daha fazla tutabilir (ülkede bulunma sürenize bağlı olarak) ve Özbekistan Cumhuriyeti’nin milli para birimi ile tahsil edilir.
NOT: Özbekistan Cumhuriyeti sınırlarını geçtiğiniz andan itibaren pasaportunuz her an denetlenebilir ve pasaport kayıt işlemi mührünün bulunmadığı durumlarda memuri ceza ödemeye maruz kalabilirsiniz (Özbekistan’da bulunduğunuz süre içinde pasaportunuzun kayıt işleminin yapılmadığı süreye bağlı olarak).
Diplomatik pasaport hamilleri, parlamento ve hükümet heyet başkanları, onların aile ferdleri, heyet içinde yer alan teknik personel, BMT pasaportu hamilleri, 18 yaş altındaki şahslar geçici ikamet kayıdından muaftır.
Özbekistan, resmi adıyla Özbekistan Cumhuriyeti (Özbekçe: O‘zbekiston Respublikasi), Orta Asya'da, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanmış Türk lehçelerinden Özbekçe konuşan bir devlet. Özbekistan, (Azerbaycan, Kazakistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kırgızistan, Türkiye ve Türkmenistan ile birlikte) günümüzdeki yedi bağımsızTürk devletlerinden biri olup TÜRKSOY'un üyesidir. Denize kıyısı olmayan ülkenin komşuları kuzeyde ve batıda Kazakistan, doğuda Kırgızistan veTacikistan ile güneyde Afganistan ve Türkmenistan'dır.
Özbekistan ekonomisi; pamuk, altın, uranyum ve doğal gaz dahil olmak üzere ağırlıklı olarak meta üretimine dayanır. Piyasa ekonomisine geçmeyihedeflediğini ilan etmesine rağmen, ülkede yabancı kaynaklı yatırımı caydıran sert ekonomik kontroller bir şekilde devam etmektedir. Piyasa ekonomisine tedrici, sıkı kontrollü geçiş politikası yine de 1995 sonrası ekonomik iyileşmede olumlu sonuçlar üretti. Özbekistan'ın insan hakları ve bireysel özgürlükler konusunda iç politikaları bazı uluslararası kuruluşlar tarafından ağır bir biçimde eleştirilmektedir.
Cengiz Han'ın torunlarından Batu Han tarafından kurulan Altın Orda Devleti'nın (1227-1502) başına 9. han olarak 1313 tarihinde Özbek Han geçmişti. Özbek Han; ilk günlerden başlayarak kararlı ve sert bir siyaset gütmüş, Kutlug Timur Noyan'ın nasihatleri sayesinde kısa bir zamanda birçok rakip ve düşmanlarından kurtulmuştu. Özbek Han Tuna taraflarında Nogay'ın şahadetinden sonra çoğalan Bizans ve Slavların nüfuzunu kırarak tekrarMüslüman Türklerin baskısını arttırmaya başladı.
1319’da Tuna'yı geçerek Edirne'ye kadar geldiler. Özbek Han'ın orduları 1314'te, Bulgar Kralı Sventoslav'ın ölümünden sonra, Kral George Terter'e Bizans'a karşı yardım bahanesiyle Trakya'ya, 1330’da Terter'in Sırplarla olan savaşında ona yardımcı olmak gayesiyle Köstendil'e kadar ilerlemişti. Bu arada bazı hükümetlerle evlilik yoluyla da bağlar kurarak durumunu güçlendirmeye çalışmıştır. Mesela 1320’de kızı Tulun Bige'yi Kahire'ye zevce olarak göndermiş, bu arada Bizans'tan da kızlar almıştır.
Özbek Han 1335 yılında Azerbaycan seferine çıktı. Bu sırada Bağdat Hatun tarafından zehirlenen Ebu Said ölmüş ve İlhanlı Moğol hâkimiyeti de çökmeye yüz tutmuştu. 14. yüzyıl Acem tarihçisi ve coğrafyacısı Hamdullah Kazvini, Azerbaycan'a yapılan seferden söz ederken Özbek Han'ın askerlerine, “Özbekler” dendiğini kaydeder. İbn Batuta, Özbek Han'dan bahsederken; "geniş bir ülkesi, kuvvetli bir ordusu olan şanlı, şöhretli ve devletli bir sultan olup, Tanrı'nın düşmanlarından biri olan Bizans İmparatoru ile savaşa, cihat ve gaza etmeye vazifeli bulunmaktadır. Ülkesi gerçekten pek geniş ve büyük şehirlerle donanmıştır. Kefe, Kırım, Macar, Azak, Sogdak, Harezm ile taht kenti Saray bunların en meşhurları olarak sayılabilir" demektedir.[kaynak belirtilmeli]Gerçekten Özbek Han, İdil kıyısındaki Saray kentini çok geliştirmiş ve büyütmüştür. Bu şehre yeni camilerin yapılmasını sağlamıştır. Sadece İdil kıyısında değil, Kırım'da da yeni binalar yaptırmıştır. Onun zamanında bütünDeşt-i Kıpçak boylarında Türkçe konuşulduğu da bilinmektedir.
Özbekistan, 20 Haziran 1990'da egemenliğini, 1 Eylül 1991'de bağımsızlığını ilan etmiştir. 29 Aralık 1991 tarihinde düzenlenen referandumla bağımsızlık ilanı onaylanmıştır. Özbekistan bağımsızlığını kazandıktan sonra gelişmiş ülkelerle özellikle ekonomik anlamda ilişkiler kurmuştur. Özbekistan zengin yeraltı kaynaklarını dış ülkelere satma imkânı bulmuştur. Özbekistan çok eskiye dayanan köklü devlet geleneği sayesinde bağımsızlığını kazandıktan kısa süre sonra Orta Asya'nın güçlü devleti hâline gelmiştir ve günümüzde de Orta Asya liderliği konusundaKazakistan ile rekabet hâlindedir. Bağımsızlığından günümüze değin devlet başkanlığını İslam Kerimov yönetmektedir.
Bağımsız Özbekistan'ın 447.400 km2'lik bir yüz ölçümü bulunmaktadır. Özbekistan; Kazakistan, Tacikistan, Afganistan,Kırgızistan ve Türkmenistan'a komşudur. Başkenti Taşkent'tir. 2009 yılında nüfusu (tahminî) 27.488.000’dir.[6]
Sirderya (Seyhun) ve Amuderya (Ceyhun) en önemli nehirlerdir. Ayrıca, Surhanderya, Karaderya, Zerefşan, Kaşkaderya ve Narin deryaları da bulunmaktadır. En büyük gölü Aral'dır. Aral Gölü ayrıca, Sovyet dönemindeki yanlış tarım politikaları sonucunda bugün Özbekistan için büyük bir çevre felaketi doğurmuştur.
Demografik yapı
Diğer Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde olduğu gibi iklimi, yazları sıcak ve kurak kışları soğuk ve karasal iklimdir.
Özbekistan'da etnik dağılımında Özbekler %80, Ruslar %5,5,Tacikler %5’lik orana sahiptir. Nüfusun büyük çoğunluğu Müslüman’dır. Ülkede %3,5 oranında Ortodoks nüfus yaşamaktadır.
Siyasi ve ekonomik yapı
Ülkede hâlen Halk Demokratik Partisi, Liberal Demokrat Partisi, Adalet Sosyal Demokrat Partisi ve Millî Tikleniş Partisi bulunmaktadır. İlkparlamento seçimleri 1994'te yapılmıştır. Yönetim biçimi cumhuriyettir.
Özbekistan Cumhuriyeti AGİT, BM ve diğer uluslararası kuruluşlara üyedir. Özbekistan'da sadece Devlet Televizyon Radyo Şirketi televizyon ve radyo yayını yapar. Bu kanallar Özbekistan, Navo, Bolajon, Taşkent, Kinoteatr, Yoshlar, Medeniyet ve Marifet, Dünya Böyle ve Spor TV kanalları yayın yapar. Şirketin HD ve yerel kanal projeleri vardır. Özbekistan'da 3 adet devlet ve 18 adet özel ve 5 adette yabancı olmak üzere toplam 26 adet banka bulunmaktadır. Ülkenin Artel adlı elektronik markası vardır. Piyasaya sürülmüştür
İdari birimler
Özbekistan 12 il (viloyat), 1 özerk cumhuriyet (Karakalpakistan Cumhuriyeti) ve 1 bağımsız şehirden (Taşkent) oluşur.
Numara | Türkçe | Özbekçe | Merkez | Bölge Nüfusu (2008) | Alan (km2) |
1 | Toshkent Shahri | 2.192.700 |
| ||
2 | Andijon | 2.477.900 | 4.200 | ||
3 | Buxoro | 1.576.800 | 39.400 | ||
4 | Farg'ona | 2.997.400 | 6.800 | ||
5 | Jizzax | 1.090.900 | 20.500 | ||
6 | Namangan | 2.196.200 | 7.900 | ||
7 | Navoiy | 834.100 | 110.800 | ||
8 | Qashqadaryo | 2.537.600 | 28.400 | ||
9 | Samarqand | 3.032.000 | 16.400 | ||
10 | Sirdaryo | 698.100 | 5.100 | ||
11 | Surxondaryo | 2.012.600 | 20.800 | ||
12 | Toshkent | 2.537.500 | 15.300 | ||
13 | Xorazm | 1.517.600 | 6.300 | ||
14 | Qoraqalpog‘iston Respublikasi | 1.612.300 | 160.000 |
ÖZBEKİSTAN'dan yönler | |||||||||||||
|
| ||||||||||||
|
|
| |||||||||||
|
|
Genel Ekonomik Durum
Ekonomik Yapı
GSYİH'nin Sektörlere Göre Dağılımı | |||||
% | 2012a | 2013b | 2014b | 2015b | 2016b |
GSYİH | 8.0 | 7.3 | 6.9 | 6.6 | 6.2 |
Tarım | 7.0 | 5.8 | 5.5 | 5.3 | 5.1 |
Sanayi | 7.7 | 6.6 | 6.2 | 6.0 | 5.8 |
Hizmetler | 14.5 | 8.3 | 7.9 | 7.5 | 6.9 |
Ekonomi Politikaları
Özbekistan, eski Sovyetler Birliği ülkeleri arasında 1990-1996 döneminde sanayi üretiminde reel artış sağlayan tek ülke olmuştur. Ancak Özbekistan, 1996 yılında ithal ikameci politika çerçevesinde döviz ve ithalat kontrolünü benimsemiştir. Özbek Hükümeti tarafından uygulanan bu politika IMF tarafından eleştirilmiş ve sonuç olarak 185 milyon dolarlık stand-by kredisi dondurulnuştur. Kasım 1996’da kabul edilen “Merkezleştirilmiş Döviz Meblağlarının Tüketim Malları İthalatı İçin Kullanılması Hakkında” 405 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, ‘’konvertibilite’’ ile ilgili yeni düzenlemeler getirmiştir. Döviz işlemlerini geliştirerek, merkezleştirilmiş döviz meblağlarını daha verimli şekilde kullanmak ve Özbekistan iç pazarına düşük kaliteli malların girmesini engellemek amacıyla hazırlanan yasa, daha önceki yasalarla özel ve tüzel şahıslara tanınan Sum’u dövize çevirme hakkını sağlayan düzenlemeleri iptal etmiştir.
1996 yılında kurumsal piyasa reformları, milli ekonominin büyümesinde sürekleyici rol oynamaya başlamıştır. Küçük ve orta ölçekli firmaların gelişmesiyle birlikte büyük ölçekli şirketlerin özelleştirilmesi gündeme gelmiştir. Halen büyük ölçekli şirketlerin hisseleri ihale yöntemiyle satılmaktadır.
Mayıs 1998 tarihinde Özbek Hükümeti tarafından kabul edilen “Yabancı Yatırımlar Kanunu” ile ülkeye daha fazla yatırım çekilmesi amaçlanmıştır. Bu kanuna göre yabancı sermayeli şirketlere çeşitli vergi istisnaları ve sermaye malları için gümrük vergisi muafiyeti tanınmıştır. Söz konusu Kanun, 2005 yılında revize edilmiştir.
Uygulanan sıkı maliye ve para politikaları sonucunda 1994 yılının ortasından itibaren enflasyon oranlarında büyük düşüş gözlenmiştir. Resmi kaynaklara göre 1994 yılındaki enflasyon oranı % 1.568 iken 1998 yılında % 29’a düşmüş, 2001 yılında %27, 2002 yılında %21, 2003 yılında %3,8 ve 2004 yılında %3,7 düzeyinde kalmıştır. 2005 yılında yeniden artarak %7,8’e yükselen enflasyon, 2006 ve 2007 yıllarında %6,8; 2008‘de %7,8 ve 2009 yılında ise 7,4 olarak gerçekleşmiştir.
Özbekistan ekonomisini son yıllarda etkileyen en önemli olay, 2009 krizidir. Krizden diğer ülkelere nazaran Özbekistan daha az etkilenmiştir. Dışa kapalı merkeziyetçi bir ekonomiye sahip olması özelliği nedeniyle dünyadaki değişimlerden daha geç ve dolaylı etkilenmektedir
ÖZBEKİSTAN İLE TÜRKİYE ARASINDAKİ TİCARET
Genel Durum
Türkiye Özbekistan arası ticaret hacmi yıllar itibarıyla istikrarlı biçimde artış kaydetmektedir. 2000’li yılların başında 168,4 milyon dolar seviyelerinde olan dış ticaret hacmimiz 1,3 milyar dolar seviyesini aşmış durumdadır.
İki ülke arası ticari ilişkilerin son on yıldır düzenli biçimde geliştiği söylenebilecek olsa da Türkiye’nin aleyhine bir gelişim söz konusudur. 2003 yılından beri sürekli ticaret açığı verdiğimiz Özbekistan’a olan ihracatımız 2003 yılında 138,4 milyon dolar seviyelerinden yaklaşık 4,5 kat artış kaydederek 603,4 milyon dolara ulaşmış olup, aynı dönemde 99,5 milyon dolar olan ithalatımız ise 7 kattan fazla artarak 780,7 milyon düzeylerindedir.
Türkiye – Özbekistan Dış Ticaret Göstergeleri (milyon Dolar)
Yıl | İhracat | İthalat | Hacim | Denge |
2003 | 138,4 | 99,5 | 237,9 | 39,0 |
2004 | 145,2 | 178,7 | 323,9 | -33,4 |
2005 | 151,1 | 261,5 | 412,5 | -110,4 |
2006 | 176,0 | 415,8 | 591,8 | -239,8 |
2007 | 225,6 | 613,8 | 839,4 | -388,2 |
2008 | 337,1 | 580,8 | 917,9 | -243,7 |
2009 | 279,1 | 413,1 | 692,2 | -134,0 |
2010 | 282,7 | 861,4 | 1144,0 | -578,7 |
2011 | 354,5 | 939,9 | 1294,4 | -585,4 |
2012 | 449,9 | 813,3 | 1263,2 | -363,4 |
2013 | 562,5 | 815,4 | 1377,9 | -252,9 |
2014 | 603,4 | 780,7 | 1384,1 | -177,3 |
2014* | 385,9 | 526,3 | 912,2 | -140,5 |
2015* | 328,0 | 476,1 | 804,2 | -148,1 |
Kaynak:TÜİK
*: 8 aylık veriler
Türkiye’nin Özbekistan’a İhracatında Başlıca Ürünler (milyon $)
GTIP Dörtlü Kodu | GTIP Dörtlü Adı | 2012 | 2013 | 2014 |
9619 | Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve benzeri hijyenik eşya | 20,6 | 34,3 | 41,3 |
3004 | Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) | 6,0 | 8,9 | 16,6 |
8716 | Römorklar ve yarı römorklar; hareket ettirici tertibatı bulunmayan diğer taşıtlar; bunların aksam ve | 12,5 | 10,5 | 16,4 |
3921 | Plastikten diğer plakalar, levhalar, yapraklar, filmler, folyeler ve şeritler | 7,0 | 15,9 | 14,4 |
3917 | Plastikten hortumlar, borular ve bağlantı elemanları (manşon, nipel, dirsek, flanşlar, vb.) | 12,0 | 12,6 | 13,5 |
8451 | Dokuma ipliklerin, mensucatın yıkanması, temizlenmesi, kurutulması, ütülenmesi, sarılması, katlanmas | 8,4 | 8,2 | 13,5 |
8437 | Tohum, hububat, kuru baklagilleri temizleme, tasnif etme ayıklama ve öğütmeye mahsus makina ve cihaz | 8,1 | 9,2 | 12,2 |
8428 | Kaldırma, elleçleme, yükleme, boşaltma makinaları (asansörler, yürüyen merdivenler, konveyörler, tel | 1,8 | 3,9 | 11,8 |
5402 | Sentetik filament iplikleri (dikiş ipliği hariç) (perakende olarak satılacak hale getirilmemiş) | 15,5 | 12,9 | 11,5 |
8516 | Elektrikli su ısıtıcıları, elektrotermik cihazlar, ortam ısıtıcıları, saç ve el kurutucuları, ütüler | 12,7 | 11,1 | 11,2 |
3204 | Sentetik organik boyayıcı maddeler, fluoresanlı aydınlatma maddeleri veya lüminofor olarak kullanıla | 6,6 | 9,3 | 11,1 |
3907 | Poliasetaller, diğer polieterler, epoksi reçineler, polikarbonatlar, alkit reçineler, polialiesterle | 7,4 | 11,1 | 10,1 |
2710 | Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar | 10,0 | 11,2 | 10,0 |
8418 | Buzdolapları, dondurucular ve diğer soğutucu ve dondurucu cihazlar ve ısı pompaları | 6,8 | 7,5 | 9,2 |
8474 | Toprak, taş, metal cevheri vb. Ayıklama, eleme, tasnif, ayırma, yıkama, kırma, öğütme, yoğurma, kalı | 3,2 | 7,7 | 8,2 |
8481 | Borular, kazanlar, tanklar, depolar ve benzeri diğer kaplar için musluklar, valfler (vanalar) ve ben | 5,0 | 6,3 | 7,6 |
8479 | Kendine özgü bir fonksiyonu olan diğer makinalar ve mekanik cihazlar | 9,3 | 4,7 | 7,4 |
3809 | Mensucat, kağıt, deri vb. İçin apre veya finisaj müstahzarları, müstahzar haşıl ve apreler, müstahza | 4,6 | 6,1 | 7,3 |
| Toplam | 449,9 | 562,5 | 603,4 |
Kaynak: ITC Trademap
Türkiye’nin Özbekistan’dan İthalatında Başlıca Ürünler (milyon $)
GTIP Dörtlü Kodu | GTIP Dörtlü Adı | 2012 | 2013 | 2014 |
7403 | Rafine edilmiş bakır ve bakır alaşımları (ham) | 447,0 | 435,9 | 366,2 |
7408 | Bakır teller | 159,3 | 148,4 | 154,4 |
5205 | Pamuk ipliği (dikiş ipıiği hariç) (ağırıık itibariyıe pamuk oranı >=%85 ve perakende olarak satııaca | 44,8 | 72,9 | 78,7 |
7901 | İşlenmemiş çinko | 41,3 | 36,7 | 66,6 |
2710 | Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar | 53,5 | 62,9 | 35,3 |
5201 | Pamuk (karde edilmemiş veya penyelenmemiş) | 11,7 | 11,0 | 12,0 |
3102 | Azotlu mineral veya kimyasal gübreler | 11,1 | 9,8 | 10,0 |
0711 | Geçici olarak konserve edilmiş sebzeler | 5,4 | 7,0 | 8,6 |
7411 | Bakırdan ince ve kalın borular | 3,8 | 3,7 | 8,3 |
7407 | Bakır çubuklar ve profiller | 0,5 | 0,1 | 6,1 |
0802 | Diğer kabuklu meyveler (taze/kurutulmuş) (kabuğu çıkarılmış/soyulmuş) | 16,6 | 9,2 | 5,9 |
7409 | Bakır saclar, levhalar, yapraklar ve şeritler (kalınlıkları 0,15 mm. Yi geçenler) | 1,1 | 1,0 | 5,2 |
2833 | Sülfatlar; şaplar; peroksisülfatlar (persülfatlar) | 2,9 | 1,5 | 3,9 |
7108 | Altın (platin kaplamalı altın dahil) (işlenmemiş veya yarı işlenmiş ya da pudra halinde) | 0,0 | 0,0 | 3,0 |
4106 | Diğer hayvanların dabaklanmış veya crust (ara kurutmalı) post ve derileri | 1,6 | 1,8 | 2,1 |
7413 | Bakırdan demetlenmiş teller, kablolar, örme halatlar ve benzerleri (elektrik için izole edilmiş olan | 0,0 | 0,0 | 1,4 |
7801 | İşlenmemiş kurşun | 0,4 | 1,5 | 1,4 |
0504 | Hayvan bağırsak, mesane ve midesi (taze, soğutulmuş, dondurulmuş, tuzlanmış, salamura, kurutulmuş ve | 1,4 | 1,1 | 1,2 |
4105 | Koyun ve kuzuların dabaklanmış veya crust (ara kurutmalı) derileri | 0,4 | 0,3 | 1,1 |
5002 | İpek; ham (bükülmemiş) | 1,0 | 1,0 | 1,1 |
| Toplam | 813,3 | 815,4 | 780,7 |
Kaynak: ITC Trademap
İki Ülke Arasında Ticaretin Altyapısını Düzenleyen Anlaşma ve Protokoller
ANLAŞMA | İMZA TARİHİ | İMZA YERİ | R.G.TARİH ve NOSU |
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması |
28.04.1992 |
Taşkent |
12.05.1995 22.200 |
Karma Ekonomik Komisyon Kurulmasına Dair Anlaşma |
09.07.1995 |
Taşkent |
23.103 07.01.1996 22.516 |
Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması |
05.05.1996 |
Taşkent |
07.09.1997 |
Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması |
13.04.1998 |
Taşkent |
16.05.2000 24.051 |
Türkiye - Özbekistan Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu I. Dönem Toplantısı Protokolu |
20.04.2001 |
Ankara
|
|
Türkiye - Özbekistan Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu II. Dönem Toplantısı Protokolu |
18.12.2003 |
Taşkent |
|
Türkiye - Özbekistan Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu III. Dönem Toplantısı Protokolu |
27.03.2008 |
Ankara |
|
Müteahhitlik Sektörü
Özbekistan Ticaret Müşavirliği kayıtlarına göre, 1992–2011 yılları arasında Özbekistan’daki Türk müteahhitlik hizmetleri toplamının 1,2 milyar doları aştığı görülmektedir. Ancak bu rakamın 900 milyon dolara yakın kısmının 2004 öncesi yapılan işlere ait olduğu, bu tarihten sonra ise alınan işlerin tutarının hızla düşüş eğilimine girdiği gözlenmektedir.
Son dönemlerde yerel inşaat firmalarının ön plana çıktığı, kamunun etkin olduğu ihalelerde bu firmaların daha şanslı oldukları izlenmektedir. Bu da firmalarımızın bu sektörden alacağı payın düşmesinde önemli bir etken olmaktadır. Bun durumun temel nedenleri arasında serbest piyasa ekonomisi şartlarının yeterince uygulanmaması, devlet tarafından 1996 yılından beri uygulanan sıkı para politikası, yüksek vergi uygulamaları, standart, lojistik ve vize problemleri, 2003 yılı itibariyle konvertibiliteye geçilmiş olmasına rağmen, para ve kar transferlerinde yaşanan sıkıntılar sayılabilir. Bu sıkıntıların giderilmesi halinde zengin ekonomik kaynaklara sahip olan Özbekistan’daki müteahhitlik faaliyetlerimizin gelişmesi mümkün olacaktır.
İki Ülke Arasında Ticarette Karşılaşılan Sorunlar
Vize
Özbekistan’a gitmek isteyen Türk vatandaşlarının (Diplomatik pasaportlar hariç) vize alma zorunluluğu bulunmaktadır.
Vizenin alınabilmesi için Özbekistan’dan bir davetiyenin temin edilmesi gerekmektedir. Ülkede çalışan veya bir üretim birimi sahibi her Türk vatandaşı, çalışma iznine sahip olsa dahi her üç ay veya altı ayda bir vizesini yeniletmek zorundadır. Bu durum özellikle yatırımcılarımız için ek mali külfet ve güvensizlik yaratmaktadır. Ayrıca, vize yenileme işlemlerinde pasaportların geçici bir süre Özbek makamlarında bekletilmesi, iş seyahatlerinin yapılabilmesinin önünde engel teşkil etmekte ve zaman kaybına yol açmaktadır. Verilen vizelerin tek giriş-çıkışlı olması da sık sık iş seyahatine giden firma yetkilileri için pratik bir uygulama olmamaktadır.
Özbekistandaki Başkonsolosluklar
Telefon: +998 71 113 03 00 konsolosluk: +998 71 113 03 43 - 44
Faks: +998 71 113 03 33
e-Posta: embassy.tashkent@mfa.gov.tr
Adres: Akademik Yahya Gulyamov Küçesi 87 Taşkent /Özbekistan
Telefon: +998 71 113 03 35
Faks: +998 71 232 14 95
e-Posta: tashkentmilitaryattache@gmail.com
Basın Müşavirliği
Telefon: +998 71 236 03 70
Faks: +998 71 120 73 83
e-Posta: taskent@byegm.gov.tr
Eğitim Müşavirliği
Telefon: +998 71 113 03 41
Faks: +998 71 233 08 33
e-Posta: ozbekistan.egt.mus@meb.gov.tr
Ekonomi Müşavirliği
Telefon: +998 71 113 03 31
Faks: +998 71 236 28 84
e-Posta: taskent@ekonomi.gov.tr
Kültür tanıtma Müşavirliği
Telefon: +998 71 113 03 39
Faks: +998 71 232 15 17
e-Posta: taskentktm@kultur.gov.tr
Ticaret Müşavirliği
Telefon: +998 71 113 03 32
Faks: +998 71 233 29 19
e-Posta: taskent@ekonomi.gov.tr
Özbekistanda 2016 yılı resmi tatil günleri
|
Namık Güner Erpul
Doğum Yılı ve Yeri: 28/11/1957 Silifke
Medeni Durumu: Evli
Bildiği Yabancı Diller: İngilizce
Öğrenim Durumu: Üniversite
Ankara Üniversitesi - Siyasal Bilgiler Fakültesi - Uluslararası İlişkiler,1983
BULUNDUĞU MEMURİYETLER:
Personel Dairesi Başkanlığı - Aday Meslek Memuru 30/11/1984 - 30/11/1984
Askerlik Hizmeti 01/12/1984 - 30/07/1985
Avrupa Konseyi ve İnsan Hakları Genel Müdür Yardımcılığı - Ataşe , Üçüncü Katip 02/09/1985 - 16/03/1988
Stokholm Büyükelçiliği - Üçüncü Katip 16/03/1988 - 29/08/1990
Şam Büyükelçiliği - Üçüncü Katip, İkinci Katip 29/08/1990 - 01/09/1993
Avrupa Ülkeleri ile İlişkiler Genel Müdür Yardımcılığı - İkinci Katip 01/09/1993 - 05/10/1993
Avrupa Ülkeleri ile İlişkiler Genel Müdür Yardımcılığı - Başkatip 05/10/1993 - 29/08/1995
AGİT Daimi Temsilciliği - Başkatip, Müsteşar 29/08/1995 - 01/12/1999
Silahların Kontrolü ve Silahsızlanma Genel Müdür Yardımcılığı - Şube Müdürü 01/12/1999 - 17/07/2000
Silahların Kontrolü ve Silahsızlanma Genel Müdür Yardımcılığı - Daire Başkan Vekili , Daire Başkanı 17/07/2000 - 27/08/2001
Birleşmiş Milletler Viyana Ofisi Nezdinde Türkiye Daimi Temsilciliği - Müsteşar , Büyükelçilik Birinci Müsteşarı 27/08/2001 - 01/10/2004
Roma Büyükelçiliği - Büyükelçilik Birinci Müsteşarı 01/10/2004 - 01/09/2006
Enerji, Su, Çevre İşleri Genel Müdür Yardımcılığı - Daire Başkanı 01/09/2006 - 08/02/2007
Ortadoğu Genel Müdür Yardımcılığı - Daire Başkanı 08/02/2007 - 28/04/2008
İkili Kültür İşleri Genel Müdür Yardımcılığı - Genel Müdür Yardımcı Vekili , Elçi, Genel Müdür Yardımcısı 28/04/2008 - 15/02/2010
Lima Büyükelçiliği - Elçi-Müsteşar , Büyükelçi 15/02/2010 - 14/02/2014
Taşkent Büyükelçiliği - Büyükelçi 14/02/2014 -